Kiedy rodzic może zostać pozbawiony praw rodzicielskich?

Zgodnie z art. 54. Kodeksu rodzinnego władza rodzicielska obejmuje przede wszystkim prawo i obowiązek rodziców kierowania dziećmi, reprezentowania ich i zarządzania ich majątkiem. Władza ta powinna być jednak wykonywana zgodnie z dobrem dziecka oraz interesem społeczeństwa. W związku z tym istnieją sytuacje, w których rodzic jest pozbawiany praw do swojego dziecka. Kiedy tak dzieje i czy możliwe jest przywrócenie władzy rodzicielskiej?

W jakich sytuacjach rodzicowi odbierana jest władza rodzicielska?

Władza rodzicielska to inaczej prawa i obowiązki rodziców względem ich dziecka, która obowiązuje do momentu, gdy dziecko osiągnie pełnoletniość. W wybranych przypadkach może zostać odebrana rodzicom bądź jednemu z nich. Warto więc wiedzieć, do czego dokładnie zobligowani są rodzice względem swojego dziecka i w jaki sposób zapewniać mu należytą opiekę. Zasady dotyczące sprawowania władzy rodzicielskiej zostały rozpisane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

Mecenasi w Warszawy oraz wielu innych miejscowości specjalizujący się w prawie cywilnym wielokrotnie spotykają się z sytuacjami, w których sąd orzeka o odebraniu lub ograniczeniu praw rodzicielskich jednemu bądź obojgu rodzicom. Dzieje się tak na przykład wtedy, kiedy władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody. Przesłanką do pozbawienia rodziców praw do swoich dzieci jest również nadużywanie przez nich swojej władzy rodzicielskiej, a także zaniedbywanie w sposób rażący swoich obowiązków względem dzieci.

Ze względu na dobro dziecka sąd opiekuńczy pozbawia rodziców władzy rodzicielskiej tylko wtedy, kiedy ma ku temu poważne powody. Ma to miejsce na przykład wtedy, kiedy rodzic nie może wykonywać władzy rodzicielskiej np. z powodu przewlekłej choroby lub pobytu w więzieniu. Poprzez nadużywane władzy rodzicielskiej rozumie się między innymi stosowanie przemocy fizycznej lub psychicznej wobec dziecka. Pozbawienie praw rodzicielskich może być też skutkiem braku zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, czy nadużywania przez rodzica środków odurzających.

Czy odebrana władza rodzicielska może zostać przywrócona?

Przedstawiciele kancelarii radców prawnych bardzo często są pytani o ewentualne przywrócenie praw rodzicielskich. Zgodnie z art. 111. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „w razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może władzę rodzicielską przywrócić”. W związku z tym odebrane prawa do dziecka mogą zostać przywrócone, kiedy przyczyna ich odebrania zostanie trwale usunięta.